knowledge Portal

Knowledge Portal คือ ระบบที่สามารถอำนวยความสะดวก ในการค้นหาข้อมูลเฉพาะเรื่องหรือความรู้ในหัวข้อต่างๆ ทั้งสำหรับบุคคลภายใน และภายนอก การใช้ระบบ Knowledge Portal จะเพิ่มระดับความร่วมมือทางด้านการให้บริการข้อมูล ระหว่างภาควิชาต่างๆ ภายในมหาวิทยาลัย และยังเป็นการส่งเสริมระบบ e-Learning ให้สมบูรณ์มากขึ้น โดยการเพิ่มประสิทธิภาพในการค้นหาข้อมูล ให้สามารถทำได้โดยสะดวก รวดเร็ว และเป็นระบบ ระบบศูนย์กลางความรู้หรือ Knowledge Portal ประกอบด้วย 2 ส่วนหลัก คือระบบเชื่อมต่อฐานความรู้ และระบบการค้นหา (Search Engine) โดยที่ระบบเชื่อมต่อฐานความรู้จะเป็นศูนย์กลาง ในการเชื่อมต่อระบบบริหารจัดการข้อมูลของเนื้อหาวิชาต่างๆ รูปแบบของการสื่อสารระหว่างระบบบริหารจัดการข้อมูล และส่วนเชื่อมต่อฐานความรู้นั้น จะได้รับการออกแบบมาเพื่อรองรับข้อมูลหลายรูปแบบ เช่น บทความทางวิชาการ หนังสือออนไลน์ สื่อการสอนแบบ Multimedia ฐานข้อมูล และอื่นๆ โดยที่ระบบเชื่อมต่อฐานความรู้จะมี front-end ในลักษณะ web-based เพื่อให้ผู้ใช้ทั้งภายใน และภายนอกเครือข่าย สามารถใช้งานได้อย่างสะดวกในมาตรฐานเดียวกัน ระบบเชื่อมต่อฐานความรู้จะทำหน้าที่ในการรวบรวมข้อมูล และจัดแบ่งข้อมูลออกเป็นประเภทต่างๆ เพื่อความสะดวกในการค้นหา และเรียกใช้ข้อมูลต่างระบบการค้นหา (Search Engine) เป็นระบบที่สามารถอำนวยความสะดวก ในการเข้าถึงระบบเชื่อมต่อฐานความรู้








วัตถุประสงค์





1. เพื่อรองรับและตอบสนองการศึกษาผ่านระบบเครือข่าย โดยผู้ใช้จะสามารถเข้าถึงสื่อการศึกษาหรือ เอกสารที่ต้องการได้อย่างรวดเร็ว โดยไม่จำกัดเวลา และสถานที่

2. เพื่อเพิ่มช่องทางการให้บริการสื่อการศึกษาให้สามารถใช้ระบบ Knowledge Portal ซึ่งเป็นแหล่งรวบรวมสื่อการศึกษา ที่กระจายในรูปแบบที่แตกต่างกันได้

3. เพื่อพัฒนาระบบการค้นหา (Search Engine) สื่อการศึกษาให้มีประสิทธิภาพ และง่ายต่อการ



ใช้งาน





















ผู้ใช้ระบบสามารถค้นหาข้อมูลที่ต้องการได้โดยวิธีการดังต่อไปนี้

1. การเลือกดูข้อมูลอย่างหยาบๆ (Browsing) และสามารถจัดกลุ่มข้อมูลตามชนิดของข้อมูล หรือตามชื่อเรื่อง ชื่อกลุ่ม วิจัย ชื่อผู้เขียน หรือชื่อวารสาร ปี หน่วยงาน หรือแหล่งข้อมูล

2. Keyword หรือกลุ่มของ Keywords ซึ่งเป็นวิธีมาตรฐานในการสืบค้นข้อมูล

3. ภาษาธรรมชาติ(Natural Language) เป็นการสอบถาม และ/หรือค้นหาข้อมูลโดยใช้ภาษาธรรมชาติ





ความหมาย







Enterprise Knowledge Portals หรือ EKPs เปรียบเสมือนประตูในการเข้าสู่ระบบการจัดการความรู้ขององค์กร ที่มีการพัฒนาจากแนวคิดของระบบสารสนเทศผู้บริหาร (EIS) ระบบฐานข้อมูล และเว็บบราวเซอร์ EKPs เป็นเส้นทางในอุดมคติที่จะจัดการกับ KMS โดยมีการทำงานผสมผสานระหว่างการบูรณาการข้อมูล (data integration) กลไกการรายงาน และการทำงานร่วมกัน ในขณะที่การจัดการความรู้ได้ดำเนินการโดยเซิร์ฟเวอร์ ซึ่ง EKPs จะรวบรวมข้อมูลและกระจายไปสู่ผู้ใช้ รวมทั้งมีการปรับปรุงข้อมูล ดังนั้น EKPs จึงเป็นเสมือนชุมชนวิจัยภายในองค์กร



ในระยะแรกที่ EKPs เข้าสู่ตลาด ไม่ค่อยมีการจัดการความรู้มากนัก แต่ในปัจจุบัน EKPs ได้มีผู้วางจำหน่ายในการตลาดหลายราย อย่างเช่น Autonomy, Brio, Corechange, Datachannel, DataWare, Intraspect, IBM/Lotus และ OpenText เป็นต้น ส่วนผู้ขาย Database ได้แก่ Microsoft , Oracle, Sybase ก็ขายในส่วน Knowledge portal ด้วย ซึ่ง Digital Dashboard Portal Initiative ของ Microsoft ก็ได้รวมฟังก์ชั่นดังกล่าวในผลิตภัณฑ์ Windows 2000, Office 2000, Exchange 2000 และ กลุ่มเทคโนโลยี Commerce Server เพื่อสร้างพื้นฐานที่แข็งแกร่งสำหรับความร่วมมือทาง Internet







2. ประเภทของ Knowledge Portals



นิยามโดย International Data Corporation:



Enterprise Information Portals (EIP) จะจัดเตรียมข้อมูลให้ผู้ใช้ โดยใช้การลงนามข้างท้ายและการสืบค้นเป็นหลักสำคัญ

Enterprise Collaborative Portals (ECP) จะจัดเตรียมสถานที่เสมือนจริงไว้ให้คนทำงานร่วมกัน

Enterprise Expertise Portals (EEP) จัดเตรียมการเชื่อมต่อระหว่างบุคคล โดยใช้ความสามารถเป็นพื้นฐาน

Enterprise Knowledge Portals (EKP) จะจัดเตรียมทั้งหมดที่กล่าวมาแล้วข้างต้น และจะมีการเชื่อมต่อ (links) ไปยังเนื้อหาหรือบุคคลที่มีความเกี่ยวข้องกับเรื่องที่ผู้ใช้กำลังทำงานอยู่แบบทันทีทันใด (real time)





3. Knowledge portal as One Stop Service



การแลกเปลี่ยนเรียนรู้เป็นหัวใจของการจัดการความรู้ การจัดบรรยากาศและเครื่องอำนวยความสะดวกในการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ถือเป็นการจัดการความรู้ทั้งสิ้น เช่น



การส่งเสริมให้เกิดชุมชนนักปฏิบัติ การจัดให้มี Knowledge Portal ให้พนักงานสามารถเข้าถึงความรู้ภายในองค์กรและภายนอกองค์กรได้อย่างสะดวกผ่านทางวิธีการอิเล็กทรอนิกส์ เป็นต้น



Enterprise knowledge portal เป็นจุดที่แสดงรายการเข้าถึงความรู้ที่เป็นลายลักษณ์อักษรขององค์การ เช่น ข้อมูลแผนโครงการ, functional requirements, รายละเอียดทางด้านเทคนิค, การฝึกอบรม และ ข้อมูลการสำรวจ feedback ของลูกค้า เป็นต้น Enterprise knowledge portals (EKPs) จะเป็นแหล่งรวบรวมความรู้ที่มีมากมายในองค์กร โดยจะสรุปรวบรวมสารสนเทศทั้งหมดที่ผู้ใช้ต้องการ เช่น ข้อมูลและเอกสาร, e-mail, Web links, กระทู้, การปรับปรุงข้อมูลจาก Network ตลอดเวลา, การจัดตารางเวลาที่ใช้ร่วมกัน และ task lists ประตูสู่ข้อมูลส่วนบุคคลได้ขยายออกสู่ประตูความรู้ขององค์กร EKPs หนึ่งที่ประสบความสำเร็จมากคือ การติดต่อสื่อสารของพนักงานในบริษัท Cisco ที่เป็นประตูที่นำไปสู่ความรู้ได้ตลอดเวลา ไม่ว่าจะอยู่ที่ใดก็สามารถเข้าถึงระบบ intranet ของบริษัทได้ วัตถุประสงค์ของระบบนี้คือการเชื่อมโยงระบบและโปรแกรมต่างๆ มากมายที่เป็นไปได้เข้าด้วยกัน โดยที่ผู้ใช้สามารถเข้าถึงระบบสารสนเทศทั้งหมดของบริษัท Cisco ได้ในแห่งเดียว



(Kasetsart University, www, n.d.)



EKPs จะสร้าง User profiles รวบรวม data และให้ข้อมูลต่อผู้ใช้อย่างไม่หยุดนิ่งเช่นเดียวกับ KMS EKPs จะติดตามรูปแบบของความรู้ที่เกี่ยวกับสถาบันไม่ว่าจะมีการบันทึกอย่างเป็นทางการหรือไม่ EKPs เป็นการวิจัยในบ้านชนิดหนึ่ง (in-house research community) โดยมีประตูหลาย ๆ บานซึ่งบางประตูถูกสร้างโดยอัตโนมัติให้จัดหมวดหมู่สำหรับการค้นหา บาง EKPs สามารถ SCAN desktop ของผู้ใช้งาน ดูการกระทำของผู้ใช้งานและให้ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับผู้ใช้ทาง window อีกทั้ง EKPs จะ update ข้อมูลและข้อมูลทั้งหมดจะถูก Scan และจัดแบ่งเป็นหมวดหมู่โดยอัตโนมัติ เช่น Amazon.com











4. การนำมาใช้ด้านการศึกษา



Knowledge Portal คือ ระบบที่สามารถอำนวยความสะดวก ในการค้นหาข้อมูลเฉพาะเรื่องหรือความรู้ในหัวข้อต่างๆ ทั้งสำหรับบุคคลภายใน และภายนอก การใช้ระบบ Knowledge Portal จะเพิ่มระดับความร่วมมือทางด้านการให้บริการข้อมูล ระหว่างภาควิชาต่างๆ ภายในมหาวิทยาลัย และยังเป็นการส่งเสริมระบบ e-Learning ให้สมบูรณ์มากขึ้น โดยการเพิ่มประสิทธิภาพในการค้นหาข้อมูล ให้สามารถทำได้โดยสะดวก รวดเร็ว และเป็นระบบ ระบบศูนย์กลางความรู้หรือ Knowledge Portal ประกอบด้วย 2 ส่วนหลัก คือระบบเชื่อมต่อฐานความรู้ และระบบการค้นหา (Search Engine) โดยที่ระบบเชื่อมต่อฐานความรู้จะเป็นศูนย์กลาง ในการเชื่อมต่อระบบบริหารจัดการข้อมูลของเนื้อหาวิชาต่างๆ



รูปแบบของการสื่อสารระหว่างระบบบริหารจัดการข้อมูล และส่วนเชื่อมต่อฐานความรู้นั้น จะได้รับการออกแบบมาเพื่อรองรับข้อมูลหลายรูปแบบ เช่น บทความทางวิชาการ หนังสือออนไลน์ สื่อการสอนแบบ Multimedia ฐานข้อมูล และอื่นๆ โดยที่ระบบเชื่อมต่อฐานความรู้จะมี front-end ในลักษณะ web-based เพื่อให้ผู้ใช้ทั้งภายใน และภายนอกเครือข่าย สามารถใช้งานได้อย่างสะดวกในมาตรฐานเดียวกัน ระบบเชื่อมต่อฐานความรู้จะทำหน้าที่ในการรวบรวมข้อมูล และจัดแบ่งข้อมูลออกเป็นประเภทต่างๆ เพื่อความสะดวกในการค้นหา และเรียกใช้ข้อมูลต่างๆ ระบบการค้นหา (Search Engine) เป็นระบบที่สามารถอำนวยความสะดวก ในการเข้าถึงระบบเชื่อมต่อฐานความรู้







วัตถุประสงค์



1. เพื่อรองรับและตอบสนองการศึกษาผ่านระบบเครือข่าย โดยผู้ใช้จะสามารถเข้าถึงสื่อการศึกษาหรือ เอกสารที่ต้องการได้อย่างรวดเร็ว โดยไม่จำกัดเวลา และสถานที่



2. เพื่อเพิ่มช่องทางการให้บริการสื่อการศึกษาให้สามารถใช้ระบบ Knowledge Portal ซึ่งเป็นแหล่งรวบรวมสื่อการศึกษา ที่กระจายในรูปแบบที่แตกต่างกันได้



3. เพื่อพัฒนาระบบการค้นหา (Search Engine) สื่อการศึกษาให้มีประสิทธิภาพ และง่ายต่อการใช้งาน



ผู้ใช้ระบบสามารถค้นหาข้อมูลที่ต้องการได้โดยวิธีการดังต่อไปนี้



1. การเลือกดูข้อมูลอย่างหยาบๆ (Browsing) และสามารถจัดกลุ่มข้อมูลตามชนิดของข้อมูล หรือตามชื่อเรื่อง ชื่อกลุ่ม วิจัย ชื่อผู้เขียน หรือชื่อวารสาร ปี หน่วยงาน หรือแหล่งข้อมูล



2. Keyword หรือกลุ่มของ Keywords ซึ่งเป็นวิธีมาตรฐานในการสืบค้นข้อมูล



3. ภาษาธรรมชาติ (Natural Language) เป็นการสอบถาม และ/หรือค้นหาข้อมูลโดยใช้ภาษาธรรมชาติ (มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี, www, ม.ป.ป.)



5. ตัวอย่าง Enterprise Knowledge Portals















Portal ต่างจาก web site ทั่วไปอย่างไร

web site ทั่วไป ผู้ใช้จะต้องใช้วิธีการต่างๆในการค้นหาข้อมูลที่ต้องการเช่น search engine เป็นต้น และบ่อยครั้งที่เราหาข้อมูลไม่เจอ แต่ใน portal ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับผู้ใช้จะถูกรวบรวมไว้ในที่เดียวกัน โดยที่ข้อมูลนั้นอาจเป็นข้อมูลทั่วไปหรือเป็นข้อมูลที่เป็นส่วนตัวก็ได้หรือกล่าวได้ว่า portal จะคำนึงถึงผู้ใช้เป็นศูนย์กลาง นอกจากนั้น portal ยังได้จัดเตรียมบริการและ web tools ต่างๆไว้สำหรับผู้ใช้